Xây dựng một doanh nghiệp xanh: Những bài học từ những công ty khởi nghiệp có yếu tố bền vững (Phần 1)
Sự bền vững đã trở thành một yêu cầu bắt buộc – Yêu cầu cho cả doanh nghiệp cũng như là cho hành tinh này. Trong 5 năm qua, sự bền vững đã nổi lên như một yếu tố thúc đẩy giá trị quan trọng. Các tổ chức bắt đầu áp dụng và thúc đẩy các biện pháp môi trường, xã hội và quản trị (ESG), và chỉ riêng từ năm 2020 đến năm 2021, số lượng doanh nghiệp cam kết thực hiện các mục tiêu bền vững dựa trên cơ sở khoa học đã tăng gấp ba lần.
Hiện nay, các doanh nghiệp bắt đầu nắm bắt cơ hội kinh doanh của Công nghệ khí hậu (Climate technology) bằng việc dựa trên 5 yếu tố cơ bản sau:
- Thúc đẩy bằng lợi ích và đam mê
Climeworks – Công ty Thụy Sĩ thành lập vào năm 2009 đang phát triển công nghệ hấp thụ Carbon dioxide (CO2) trực tiếp từ không khí. Giám đốc điều hành và đồng sáng lập Jan Wurzbacher có chia sẻ rằng: “Chúng tôi muốn xây dựng một công ty thực sự có tầm ảnh hưởng, tạo nên điều gì đó lớn lao và biến đổi khí hậu là một trong những chủ đề được quan tâm nhất, nếu không muốn nói là chủ đề lớn nhất, mà nhân loại hiện đang phải giải quyết. Chúng tôi thực sự muốn đi một chặng đường dài và cũng đầy khó khăn để xây dựng và bước vào một ngành công nghiệp mới trong 30 năm tới.”
Chia sẻ của Jan Wurzchaer về khát vọng này cũng chính là mục đích chung của các công ty khởi nghiệp muốn đột phá trong lĩnh vực công nghệ khí hậu (Climate technology). Việc đưa ra mục đích hướng đến sự bền vững nên được chia sẻ cho toàn tổ chức nhằm định hướng hành động của công ty và truyền cảm hứng đến những đối tượng phù hợp với lĩnh vực này.
- Am hiểu công nghệ chuyên sâu, khát vọng lớn lao vào tương lai
Thành công trong bất kỳ ngành nào cũng đòi hỏi kiến thức sâu rộng, trở thành người đột phá đòi hỏi kiến thức sâu rộng được hỗ trợ bởi tư duy sáng tạo và để trở thành một công ty khởi nghiệp ở phạm trù “Climate space” không chỉ đòi hỏi kiến thức và sự sáng tạo mà còn cả sự hiểu biết sâu sắc về công nghệ.
Người đồng sáng lập và giám đốc khoa học Sean Simpson cùng Giám đốc điều hành Jennifer Holmgren đều đã tích lũy thêm nhiều kiến thức khi LanzaTech phát triển quy trình sản xuất hóa chất và nhiên liệu. Simpson nói: “Cả hai chúng tôi đều là nhà sinh vật học, chúng tôi không biết gì về kỹ thuật. Chúng tôi tiếp cận sinh học với kiến thức sâu rộng, nhưng chúng tôi cũng biết rằng chưa ai từng lên quy mô quá trình lên men khí. Vì vậy, đó là nơi mà chúng tôi phải đưa những người thông minh vào.”
- Hợp tác và bổ sung công nghệ
Thu hút các công nghệ bổ sung và hợp tác với các công ty để “lấp đầy” khoảng trống về kiến thức chuyên sâu là một đặc điểm của các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực này. Mặc dù các công ty có tính cạnh tranh cao, nhưng họ cũng cùng nhau tìm cách để đạt được mục đích bền vững chung. Michl Binderbauer, Giám đốc điều hành của TAE Technologies, công ty đang phát triển công nghệ thương mại dựa trên năng lượng tổng hợp hạt nhân không phóng xạ cho biết: “Bạn phải thu hẹp khoảng cách giữa các lĩnh vực khác nhau”. Anh ấy lập luận rằng sự kết hợp giữa kiến thức sâu rộng của từng cá nhân sẽ tạo nên một quy trình mà cuối cùng sẽ hoạt động tốt hơn, chất lượng cao hơn và nhanh hơn. Ví dụ, TAE Technologies đã hợp tác với Google AI, sử dụng tối ưu hóa máy móc và khoa học dữ liệu để đạt được các mục tiêu chính cho nền tảng hợp nhất của mình..
- Trao quyền và chấp nhận rủi ro
Trao quyền cho nhân viên ở tất cả các cấp của tổ chức để đưa ra quyết định và biến mọi thứ thành hiện thực, hoạt động này được tài trợ bằng tiền mạo hiểm (tiền chấp nhận rủi ro) để thưởng cho việc chấp nhận rủi ro phù hợp và không có sự trừng phạt cho sự thất bại.
- Tâm lý “Test & Try – Thử nghiệm & cố gắng”
Binderbauer cho biết vì mục đích của TAE Technologies là đạt được sự thay đổi “đáng kể” thay vì gia tăng, nên công ty chọn thực hiện phương pháp “Test & Try”. “Bạn không nhất thiết phải biết trước mọi thứ,” anh nói. “Bạn không thiết kế cho điều đó. Bạn có tầm nhìn về nơi bạn muốn đến: tìm giải pháp tạo ra năng lượng hoàn toàn không có carbon và phóng xạ trong không gian nhiệt hạch. Điều đó xác định sản phẩm chúng tôi đang hướng tới. Nhưng sau đó chúng tôi bắt đầu hành trình hướng tới tuyên bố về tầm nhìn khá chặt chẽ này mà cuối cùng lại thực sự khó khăn hơn nhiều so với tôi nghĩ.”
Phải mất một thập kỷ để TAE Technologies phát triển từ quá trình chạy thử nghiệm trên bản thảo điện tử sang chính thức triển khai trên quy mô lớn, họ luôn làm việc để thuyết phục các nhà đầu tư về giá trị của công nghệ và phương pháp tiếp cận của mình (ngày nay, công ty nắm giữ hơn 1.400 bằng sáng chế).
Do đó, việc khuyến khích tư duy thử nghiệm và thực hiện tái cấu trúc tổ chức thường xuyên với tốc độ nhanh để đáp ứng nhu cầu kinh doanh đang thay đổi.
Nguồn: Building a green business: Lessons from sustainability startups by Mckinsey (2022)